Nielegalne wysypiska śmieci – kto za nie odpowiada i gdzie należy je zgłosić?

Nielegalne wysypiska śmieci - kto za nie odpowiada i gdzie należy je zgłosić

Nielegalne wysypiska śmieci to prawdziwa zmora polskich lasów, łąk czy terenów nad wodą. Warto jednak wiedzieć, że wpływ na zredukowanie ich liczby mamy również my sami. Wyjaśniamy, gdzie zgłosić odpady zalegające poza miejscami do tego przeznaczonymi.

Zdezelowane meble, gruz, opony samochodowe, resztki materiałów budowlanych lub stare ubrania – to tylko niektóre z opadów, które trafiają na dzikie wysypiska. Zjawisko jest bardzo niepokojące, bo nie tylko wpływa negatywnie na wizualne walory lasów czy terenów nadrzecznych, ale też stanowi bezpośrednie zagrożenie dla środowiska naturalnego. Substancje wydostające się z pozostawionych nieodpowiednich miejscach odpadów mogą być odpowiedzialne za zatruwanie gleby i śmierć dzikich zwierząt, a także przeniknąć do wód gruntowych i powierzchniowych.

Do nielegalnego wywożenia śmieci nie zniechęca perspektywa wysokich kar i świadomość, że w ten sposób przyspiesza się proces degradacji środowiska naturalnego. Problem jest na tyle poważny, że wiele gmin nie radzi sobie z bieżącym usuwaniem jego skutków. Według opublikowanego w 2018 raportu NIK ponad połowa samorządów zanotowała opóźnienia w likwidacji dzikich wysypisk. Tymczasem skalę zjawiska można by znacząco ograniczyć, poprzez zgłaszanie takich miejsc przez obywateli.

Nielegalne wysypiska śmieci – gdzie zgłosić i jak reagować?

Idealnym rozwiązaniem byłoby oczywiście posprzątanie śmieci przez osobę, która przywiozła je do lasu. Problem jednak w tym, że – by było to możliwe – musi ona zostać złapana na gorącym uczynku lub nagrana. To udaje się niezmiernie rzadko, a obowiązek uprzątnięcia dzikiego wysypiska spada na gminę. By ta mogła zareagować, często konieczne jest zgłoszenie dokonane przez osobę, która odkryła wyrzucone śmieci – na przykład podczas spaceru.

Dla „odkrywcy” niestety często oznacza to dodatkowy, niepotrzebny problem. W większości przypadków ten musi zorientować się, która komórka samorządu odpowiada za zarządzanie odpadami, zdobyć do niej numer i telefonicznie poinformować o nielegalnym wysypisku. Nie jest to wprawdzie trudne, ale wymaga zaangażowania i czasu. Ponadto w weekendy i święta zgłoszenie jest niemożliwe, przez co wielu z nas zwyczajnie o tym zapomina.

Nowoczesne sposoby, jak zgłosić nielegalne wysypiska śmieci

Chęć, by zaangażować w inicjatywy wspierające ekologiczne rozwiązania mieszkańców sprawiła, że część gmin decyduje się na wdrożenie nowoczesnych rozwiązań. Umożliwiają one szybkie i łatwe zgłoszenie nielegalnego wysypiska. Jedną z takich inicjatyw proponuje Bydgoszcz. Miejski samorząd stworzył stronę czystabydgoszcz.pl, na której każdy może zaznaczyć takie miejsce na interaktywnej mapie. W Warszawie uruchomiono zaś specjalny numer (19 115), pod którym można dokonać zgłoszenia.

Jeszcze łatwiejsze jest to w Krakowie, gdzie działa aplikacja mobilna „Kiedy wywóz”. Jedną z jej funkcji jest możliwość zgłoszenia nielegalnego wysypiska. Po zgłoszeniu gmina sama organizuje wywóz odpadów. Kraków jest pierwszym polskim miastem, które udostępniło swoim mieszkańcom taką możliwość, a sama aplikacja działa już od czterech lat.